TÜBİTAK 2022-2023 ÖNCELİKLİ AR-GE VE YENİLİK KONULARI
2013 yılından bu yana TÜBİTAK tarafından her 2 yılda bir “TÜBİTAK Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları” çalışması hazırlanmaktadır. Güncel öncelikli konuları içeren TÜBİTAK 2022-2023 Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları çalışması, “yeşil” ve “dijital” teknolojiler odağında; T.C. Cumhurbaşkanlığı Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu (BTYPK) bünyesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile TÜBİTAK’ın eşgüdümlü teknik desteği ile hazırlanan 6 yeni Teknoloji Yol Haritası (Yapay Zekâ, İleri Malzeme, Büyük Veri ve Bulut Bilişim, Motor Teknolojileri, Siber Güvenlik, Biyoteknolojik İlaç) kapsamında belirlenen “Öncelikli ve Kilit Teknolojilerde Ar-Ge ve Yenilik Konuları”, “Avrupa Yeşil Mutabakatı ve İklim Değişikliğine Uyuma Yönelik Ar-Ge ve Yenilik Konuları” ve “Stratejik ve İhtiyaç Odaklı Ar-Ge ve Yenilik Konuları” olmak üzere 3 ana bölümde toplam 264 öncelikli konuyu içermektedir. Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konularının her 4’ünden 1’i Yeşil Büyümeye; her 2’sinden 1’i Dijitalleşme ana odağına hizmet etmektedir.
Öncelikli ve Kilit Teknolojilerde Ar-Ge ve Yenilik Konuları
Çalışmanın 3 ana bölümünün ilki olan “Öncelikli ve Kilit Teknolojilerde Ar-Ge ve Yenilik Konuları”, bahse konu yeni dönem Teknoloji Yol Haritalarında yer alan öncelikli konulardan oluşmaktadır. Tüm konuların yenilikçi yönleri, performans ve teknik metrikleri, bir araya gelmesi gereken bilim dalları, Ar-Ge ve yenilik iş birliği modelleri, dünyadaki ve Türkiye’deki teknolojik hazırlık seviyeleri, ölçütler bazında yapılabilirlik ve etki değerlendirmeleri, Ar-Ge ve yeniliği destekleyerek kritik hususlara ilişkin bilgileri, bütçe öngörüleri ile zaman boyutları, ihtiyaç duyulan personel sayıları ve niteliklerine ilişkin öngörüleri içeren çizelgeleri toplamda 208 kurumdan (19 kamu kurumu, 100 özel sektör kuruluşu, 29 STK ve 60 üniversite) alanında uzman ve yetkin toplamda 557 kişinin geniş katılımlarıyla oluşturulan odak grupların katkılarıyla hazırlanmıştır.
Avrupa Yeşil Mutabakatı ve İklim Değişikliğine Uyuma Yönelik Ar-Ge ve Yenilik Konuları
Çalışmanın ikinci ana bölümünü oluşturan “Avrupa Yeşil Mutabakatı ve İklim Değişikliğine Uyuma Yönelik Ar-Ge ve Yenilik Konuları”nın belirlenmesi için ise 2021 yılından bu yana ilgili Bakanlıklar ile eşgüdüm içerisinde bir dizi faaliyet yürütülmektedir. Küresel bazda dijital ve yeşil dönüşümün eş zamanlı olarak tüm sistemleri etkilediği bir dönemin içine girdiğimi aşikardır; bu kapsamda ülkemiz 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefini 27 Eylül 2021 tarihinde açıklamıştır. Paris Anlaşmasına taraf olunması ve yeşil kalkınma devrimi olarak tanımlanan net sıfır emisyon hedefinin açıklanması ile Türkiye yeşil dönüşüm ve büyüme yolunda önemli bir adım atmıştır.
Bu bağlamda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile TÜBİTAK iş birliğinde “Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası” çalışmaları yürütülmektedir. Bu çalışma sayesinde, Türkiye’deki özel sektör kuruluşlarının yeşil büyümeye uyum sağlamalarına imkân tanıyacak teknolojik ihtiyaçlarına yerli çözümler üretecek Ar-Ge, yenilik, yatırım projeleri tasarlanacaktır. Çalışmanın 2022 yılı sonunda tamamlanması planlanmaktadır. TYH tamamlandıktan sonra, pilot olarak seçilen Demir-Çelik, Alüminyum, Çimento, Gübre, Kimyasallar ve Plastik sektörlerinde ilave konular eklenecektir.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından Şubat 2022’de düzenlenen İklim Şurası kapsamında TÜBİTAK koordinasyonundaki Bilim ve Teknoloji Komisyonu’nda, ülkemizin 2053 net sıfır emisyonu hedefi ve yeşil kalkınma politikası doğrultusunda, “İklim Değişikliği, Çevre ve Biyoçeşitlilik”, “Temiz ve Döngüsel Ekonomi”, “Temiz Erişilebilir ve Güvenli Enerji Arzı”, “Yeşil ve Sürdürülebilir Tarım”, “Sürdürülebilir Akıllı Ulaşım” olmak üzere 5 ana temada çığır açıcı Ar-Ge ve yenilik temelli çözümler üretmek için çalışmalar yürütülmüştür. Disiplinlerüstü bütüncül bir yaklaşımla, üniversite, özel sektör, STK ve kamudan 97 uzmanın katılımı ile 40’dan fazla çevrimiçi toplantı ile 5 temada 33 Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konusu belirlenmiş ve TÜBİTAK 2022-2023 öncelikli konuları arasında yerlerini almıştır. Belirlenen konular, sektörel anlamda gerek enerji verimliliğinin sağlanması gerekse üretim süreçlerinde yeşil teknolojilerin kullanımıyla verimlilik artışına etki edecek çığır açıcı teknolojileri içermektedir.
Stratejik ve İhtiyaç Odaklı Ar-Ge ve Yenilik Konuları
3 ana bölümün sonuncusunu oluşturan “Stratejik ve İhtiyaç Odaklı Ar-Ge ve Yenilik Konuları”nın belirlenmesi için ise başta kamu kurum/kuruluşları olmak üzere yenilik ekosistemi aktörleri tarafından TÜBİTAK’a resmi yazı yolu ile iletilen öncelikli Ar-Ge ve Yenilik konu önerileri değerlendirilerek çalışmaya entegre edilmiştir.
Teknoloji Alanı ve Sektörler Bazında Arama Yapılabilecek Etkileşimli Doküman
Tüm ekosistem paydaşlarıyla birlikte oluşturulan öncelikli 264 Ar-Ge ve yenilik konusuna aşağıdaki bağlantıda yer alan “etkileşimli doküman”ı indirerek ulaşabilirsiniz:
Ar-Ge ve Yenilik Konu Başlıkları
Teknoloji alanı bazında Ar-Ge ve yenilik konularına ulaşmak için, dokümanın ilk sayfasında yer alan 3 ana gruptan ilgilendiğiniz grubu seçebilirsiniz. İlgili grubun sayfasında teknoloji alanları yer almaktadır. İlgilendiğiniz teknoloji alanına tıklayarak, o teknoloji alanındaki tüm Ar-Ge ve yenilik konularının başlıklarına erişebilirsiniz. İlgili başlığı tıkladığınızda Ar-Ge ve yenilik konusunda detaylı bilgilerin yer aldığı bölüm gelecektir.
Ar-Ge ve yenilik konularının hedefleri, teknik açıklamaları, hedeflenen yenilikçi özellikler ve teknik metrikler, projelerde bir araya gelmesi beklenen disiplinler, tavsiye edilen işbirliği modeli ve yapılacak çalışmaların kapsadığı teknolojik hazırlık seviyesi aralığı konu sayfalarında yer almaktadır.
Sektörler bazında Ar-Ge ve yenilik konularına ulaşmak için, yine dokümanın ilk sayfasında “Sektörler Bazında Konular” bölümüne tıklayabilirsiniz. Gelen sayfadan ilgilendiğiniz sektörü tıklayarak seçtiğinizde, o sektördeki tüm Ar-Ge ve yenilik konularının başlıklarına erişebilirsiniz. İlgili başlığı tıkladığınızda Ar-Ge ve yenilik konusunda detaylı bilgilerin yer aldığı bölüm gelecektir.
Nasıl Önceliklendiriliyor?
TÜBİTAK’a iletilen proje önerileri, TÜBİTAK Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik konularında yer alan öncelikli konulardan en az birine hizmet ediyorsa ve projelerin öncelikli konunun teknolojik hazırlık seviyesi aralığında çalışmaları yürütmesi planlanıyorsa; destek programlarının değerlendirme aşamasında önceliklendirilmektedir. Bununla birlikte, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Milli Teknoloji Hamlesi kapsamında, belirlenen öncelikli teknolojiler ve uygulamalar “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi” çağrıları ile yer almakta ve desteklenmektedir.
Öncelikli Ar-Ge ve yenilik konuları, tüm destek ve burs programlarında, ekosistemin yönelimine ışık tutmaktadır.
2236-B MSCA - COFUND BURS PROGRAMLARINA KATKI FONU PROGRAMI 2022 YILI DOKTORA ÖĞRENCİLERİNE VE DOKTORA SONRASI ARAŞTIRMACILARA DESTEK SAĞLANACAKTIR
Ülkemizden Araştırma Üniversiteleri, Kamu Kurumları, Araştırma Merkezleri ve 6550 sayılı Kanun kapsamında tüzel kişiliği olan Araştırma Altyapılarının, Ufuk Avrupa MSCA –COFUND Programı 2022 yılı çağrısına (HORIZON-MSCA-2022-COFUND-01) başvuru yaparak destek almaya hak kazanmaları halinde, en yüksek puana sahip iki proje önerisine 2236-B MSCA-COFUND Burs Programlarına Katkı Fonu Programı kapsamında TÜBİTAK tarafından eş finansman desteği verilecektir. Eş finansman desteğini detayları aşağıda açıklanmıştır:
- Projeyi yürütecek olan kurumun Vakıf Üniversitesi olması durumunda verilecek eş finansman desteğinin %25'i kendisi tarafından karşılanır; %75’i TÜBİTAK tarafından karşılanır.
- Projeyi yürütecek olan kurumun Kamu Kurumu veya Devlet Üniversitesi olması durumunda eş finansman desteğinin tamamı (%100'ü) TÜBİTAK tarafından karşılanır.
Desteklenecek kuruluşların, 2236B Programı kapsamında destek alabilmeleri için, yazdıkları MSCA-COFUND proje önerileri ile yurt dışından ülkemize gelecek doktora öğrencisi veya doktora sonrası araştırmacıları desteklemek üzere MSCA–COFUND (Burslara Katkı Fonu) programının HORIZON-MSCA-2022-COFUND-01 çağrısına başvuru yapmaları ve başvuru sürecinde aşağıda belirtilen üst limitleri aşmamaları gerekmektedir.
Program kapsamında verilecek aylık destek limitleri:
Doktora Öğrencilerini desteklemek üzere yazılan MSCA-COFUND Projeleri:
- 2.800 € yaşam ve dolaşım gideri (Avrupa Komisyonu tarafından karşılanır),
- 500 € araştırma gideri*,
- 650 € kurum hissesi*,
- Araştırmacıların Türkiye’ye gelişi için uçak bileti*.
Doktora sonrası araştırmacıları desteklemek üzere yazılan MSCA-COFUND Projeleri:
- 3.980 € yaşam ve dolaşım gideri (Avrupa Komisyonu tarafından karşılanır),
- 800 € araştırma gideri*,
- 650 € kurum hissesi*,
- Araştırmacıların Türkiye’ye gelişi için uçak bileti*.
*Yaşam ve dolaşım giderleri Avrupa Komisyonu tarafından verilecek bir destek olup; araştırma gideri, kurum hissesi (proje yönetim giderleri) ve uçak bileti masrafları TÜBİTAK tarafından eş finansman desteği olarak sağlanacaktır.
ÖNCELİKLİ VE KİLİT TEKNOLOJİLERDE BTYPK BÜNYESİNDE HAZIRLANAN TEKNOLOJİ YOL HARİTALARI
T.C. Cumhurbaşkanlığı Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu (BTYPK) bünyesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile işbirliği içerisinde ve TÜBİTAK’ın teknik desteği ile Yapay Zekâ, İleri Malzeme, Büyük Veri ve Bulut Bilişim, Motor Teknolojileri, Siber Güvenlik, Biyoteknolojik İlaç alanlarında Teknoloji Yol Haritaları hazırlanmıştır. Teknoloji alanları, BTYPK Teknoloji Önceliklendirme Çalışması, 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi ve 11. Kalkınma Planında yer alan ortak teknoloji alanlarından; etki potansiyeli en yüksek alanlardan seçilmiştir.
2020-2021 yıllarında tüm paydaşların katılımıyla; sanayiden, akademiden ve STK’lardan toplamda 557 uzmanın katıldığı odak grup çalışmalarıyla teknolojik ilerlemeye ilişkin planlanması gereken Ar-Ge ve yenilik çalışmaları, ülkemizde üretilmesi kritik olan ürünler ve öncelikli sektörel uygulamalar belirlenmiştir.
Belirlenen teknolojik hedefler, kritik ürünler ve öncelikli sektörel uygulamalar
çeşitli konulardaki ulusal stratejilerde de değerlendirilmektedir. Tüm teknoloji yol haritalarının çıktılarıyla 218 Ar-Ge ve yenilik konusu oluşturulmuştur ve TÜBİTAK 2022-2023 Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları’nda yer almaktadır.
Hazırlanan teknoloji yol haritalarının, Ar-Ge ve yenilik desteklerinde önceliklendirilmesinin yanı sıra, ilgili alanda çalışmalarını sürdüren üniversiteler, araştırma kuruluşları, özel sektör, girişimciler, yatırımcılar ve araştırmacılara yön göstermesi hedeflenmiştir.
Teknoloji yol haritalarında ilgili alanın ele alındığı kapsam, metodoloji, dünyada ve Türkiye’de alanın mevcut durumu, ekosistemden alınan hedef önerileri, yapılabilirlik ve etkiye dair Delfi Analizleri, öncelikli olarak seçilen konular ile bu konuların yenilikçi özellikleri ve teknik metrikleri, dünyada ve Türkiye’deki teknolojik hazırlık seviyeleri, Ar-Ge ve yenilik çalışmalarında biraraya gelmesi beklenen disiplinler, tahmini bütçe ve zaman planı, işbirliği modellerine ilişkin detaylar yer almaktadır. Bunların yanı sıra, öncelikli konuların hayata geçirilmesi için destekleyici unsurlar, ülkemizdeki yapılabilirliğin ve etki potansiyelinin artırılmasına ilişkin kritik öneriler de bulunmaktadır.
Teknoloji Yol Haritalarına aşağıdaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz:
Yapay Zeka Teknoloji Yol Haritası
İleri Malzeme Teknoloji Yol Haritası
İleri Malzeme Teknoloji Yol Haritası Ek 1: Delfi Analizi Grafikleri
İleri Malzeme Teknoloji Yol Haritası Ek 2: Odak Gruplar
Motor Teknoloji Yol Haritası Ek 1: Delfi Analizi Grafikleri
Motor Teknoloji Yol Haritası Ek 2: Odak Gruplar
Büyük Veri ve Bulut Bilişim Teknoloji Yol Haritası